Jakie są różnice między systemami SSP, SAP i DSO w ochronie przeciwpożarowej?

Systemy bezpieczeństwa pożarowego stanowią zintegrowany układ urządzeń, który wykrywa zagrożenie, uruchamia alarm i usprawnia ewakuację ludzi. W budynkach o różnym przeznaczeniu stosuje się odpowiednie technologie – od systemów SSP po DSO, które mają wspólny cel, czyli ochronę życia i mienia. Różnią się zakresem działania oraz stopniem zaawansowania, które przystępnie wyjaśnimy i przybliżymy w naszym nowym poradniku. 

Na czym polega system sygnalizacji pożaru?

Systemy SSP (System Sygnalizacji Pożaru) to podstawowy element każdej instalacji przeciwpożarowej. Ich zadaniem jest wykrycie pożaru na wczesnym etapie i uruchomienie procedur alarmowych. W skład takiego systemu wchodzą czujki dymu i temperatury, ręczne ostrzegacze pożarowe, centrale sterujące oraz urządzenia alarmowe.

System sygnalizacji pożaru analizuje dane z czujek rozmieszczonych w budynku i natychmiast reaguje na sygnały wskazujące na obecność dymu lub wzrost temperatury. Centrala uruchamia alarm akustyczny i świetlny, a w zaawansowanych instalacjach może przekazać informację do jednostki straży pożarnej.

System SSP musi pracować w trybie ciągłym i gwarantować wykrycie zagrożenia już w fazie rozwoju pożaru. Urządzenia wchodzące w jego skład podlegają certyfikacji zgodnej z normami serii PN-EN 54: PN-EN 54-2 (centrale), PN-EN 54-3 (sygnalizatory) i PN-EN 54-7 (czujki dymu). Takie rozwiązanie nie tylko alarmuje użytkowników obiektu, lecz także inicjuje działanie innych systemów bezpieczeństwa – np. zamyka klapy ogniowe, uruchamia wentylację oddymiającą lub steruje windami.

Czym dokładnie jest system SAP?

Termin SAP (System Alarmu Pożaru) niekiedy stosuje się zamiennie z SSP, choć różnice dotyczą funkcji rozszerzonych i sposobu integracji. W polskich przepisach termin System Sygnalizacji Pożaru (SSP) jest formalnym pojęciem normowym, natomiast SAP stanowi jego praktyczny, potoczny odpowiednik, używany np. przez projektantów i wykonawców. Oba systemy realizują tę samą funkcję – wczesne wykrycie i sygnalizację pożaru, z możliwością automatycznego sterowania urządzeniami przeciwpożarowymi.

Systemy SAP – co to jest? To złożone instalacje, które poza sygnalizacją pełnią funkcję sterowania urządzeniami bezpieczeństwa pożarowego: klapy oddymiające, centrale DSO, systemy tryskaczowe czy kurtyny dymowe. W skład SAP wchodzą czujki, centrale, moduły wejść i wyjść, przyciski ROP, a także oprogramowanie zarządzające. System oczywiście jest zgodny z normami PN-EN 54 i współpracuje z pozostałymi instalacjami przeciwpożarowymi.

Pod względem technicznym wyróżniamy różne rodzaje SAP: konwencjonalne, adresowalne i hybrydowe. W systemach konwencjonalnych obiekt jest podzielony na strefy (linie dozorowe), w których kilka czujek połączonych jest równolegle. W przypadku wykrycia dymu lub wzrostu temperatury, centrala otrzymuje jedynie informację o alarmie w danej strefie, bez możliwości wskazania konkretnego miejsca aktywacji. 

Systemy adresowalne to rozwiązania nowocześniejsze, w których każda czujka, moduł i ręczny ostrzegacz posiadają unikalny adres w systemie. Dzięki temu centrala SAP identyfikuje dokładny punkt, w którym pojawił się dym, umożliwiając natychmiastowe działanie służb technicznych lub ochrony.

Trzecią grupę stanowią systemy hybrydowe, łączące elementy obu technologii. Pozwalają one na tworzenie stref konwencjonalnych w mniej wymagających częściach budynku i sieci adresowalnych w kluczowych obszarach, takich jak serwerownie, rozdzielnie elektryczne czy strefy wysokiego ryzyka. Takie rozwiązanie obniża koszty instalacji, przy jednoczesnym zachowaniu wysokiego poziomu ochrony przeciwpożarowej.

Na czym polega DSO?

DSO system pożarowy (Dźwiękowy System Ostrzegawczy) to instalacja służąca do przekazywania komunikatów głosowych w przypadku zagrożenia pożarem lub innym niebezpieczeństwem. Odpowiada za informowanie użytkowników obiektu o konieczności ewakuacji i wskazuje bezpieczne drogi wyjścia. W odróżnieniu od syren alarmowych klarowne instrukcje i jasne komunikaty umożliwiają szybkie i uporządkowane przeprowadzenie ewakuacji.

Jak działa system DSO, co to jest w praktyce i z jakich modułów się składa? Jest to cały zespół urządzeń, do których należą: mikrofon strażaka, centrala sterująca, wzmacniacze, linie głośnikowe i głośniki rozmieszczone w budynku. Po otrzymaniu sygnału z SSP lub SAP, DSO automatycznie odtwarza zaprogramowane komunikaty głosowe. W Polsce projektowanie i eksploatacja DSO odbywa się zgodnie z wymaganiami PN-EN 54-16, a system ten znajduje zastosowanie głównie w dużych obiektach użyteczności publicznej, galeriach handlowych, lotniskach, szpitalach czy zakładach przemysłowych. 

Jakie są różnice między SSP, SAP i DSO?

Współczesne budynki wyposażone w instalacje przeciwpożarowe muszą spełniać wymagania określone w przepisach techniczno-budowlanych. Systemy SSP, SAP i DSO stanowią podstawę ochrony życia i mienia, pełnią różne funkcje i współdziałają ze sobą w ramach jednej struktury bezpieczeństwa. SSP odpowiada za wykrywanie i sygnalizację pożaru, SAP – za integrację i sterowanie urządzeniami, natomiast DSO – za przekazywanie komunikatów ewakuacyjnych.

Zastosowane jako współdziałające ze sobą rozwiązania tworzą spójny system ochrony, w którym każdy element ma swoje zadanie. Instalacja PPOŻ obejmuje centrale, czujki, moduły sterujące, zasilacze, linie głośnikowe i urządzenia powiadamiające, projektowane zgodnie z przepisami prawa budowlanego oraz normami PN-EN 54 i PN-EN 60849.

Zintegrowana instalacja SSP połączona z DSO i systemami automatyki budynkowej umożliwia szybką reakcję na zagrożenie, zmniejsza skutki pożaru i liczbę poszkodowanych. Jest to rozwiązanie stosowane w obiektach, gdzie bezpieczeństwo pożarowe ma znaczenie kluczowe – od hal produkcyjnych, przez obiekty użyteczności publicznej po budynki mieszkalne o podwyższonym standardzie ochrony.

FAQ

W jakich miejscach powinien być zainstalowany system SSP?

System SSP montuje się w budynkach użyteczności publicznej, obiektach przemysłowych, hotelach, szkołach, szpitalach i biurowcach. Wymóg instalacji wynika z przepisów techniczno-budowlanych i dotyczy obiektów, w których występuje zwiększone ryzyko pożaru lub duża liczba osób.

Jak działa system sygnalizacji pożaru?

Czujki umieszczone w budynku wykrywają dym lub wzrost temperatury i przesyłają sygnał do centrali. Centrala analizuje dane, uruchamia alarm dźwiękowy i świetlny, a w systemach zintegrowanych może automatycznie powiadomić straż pożarną lub uruchomić inne systemy bezpieczeństwa.

Kto może zainstalować systemy sygnalizacji pożaru?

Montaż i konserwację systemów SSP mogą prowadzić wyłącznie osoby posiadające uprawnienia i przeszkolenie w zakresie ochrony przeciwpożarowej. Instalacja wymaga zgodności z projektem technicznym oraz wykonania prób funkcjonalnych przed dopuszczeniem do eksploatacji.